ront wschodni w czasie II wojny światowej był dla żołnierza jak wyrok śmierci. Ikoną tych zmagań była jedna z największych i najważniejszych bitew II wojny światowej pod Stalingradem. Antony Beevor w szczególny sposób ukazał działania wojenne armii niemieckiej i radzieckiej na przełomie 1942 i 1943 roku.
Dla Niemców ta bitwa była drogą po ropę kaukaskich pól naftowych, a dla Rosjan szansą na przełamanie hegemoni hitlerowskiej na froncie wschodnim. Dla obu stron ta bitwa miała strategiczne znaczenie. Antony Beevor w Stalingradzie" w fachowy sposób ukazał działania militarne wielotysięcznych armii. Jednak wojna to nie tylko ruchy poszczególnych jednostek wojskowych, ale losy pojedynczych żołnierzy. Dzięki temu opowiedziana historia nie jest udokumentowana tylko suchymi liczbami, ale Antony Beevor sięga głęboko do ludzkich odczuć żołnierzy, którzy w Stalingradzie walczą o każdą pięść ziemi.
Stalingrad staje się miejscem szczególnym. To tutaj w głowach niemieckich żołnierzy rodzi się pierwszy lęk, że wojna wcale dla nie musi skończyć się zwycięstwem. To tutaj zaczęły kruszyć się w niemieckich żołnierzach idee narodowego socjalizmu. Wielu przestało wierzyć w niezwyciężonego Adolfa Hitlera. Żołnierze zaczęli sobie zadawać pytania: po co to wszystko? Każdy następny dzień mógł przynieść tylko śmierć, a sroga zima dopełniała czary goryczy, stąd tak wiele samobójstw.
Książka dostarcza wielu mocnych wrażeń. Czyta się ją jednym tchem. Nie brak relacji żołnierzy z toczonych walk, dlatego też w książce nie brakuje barwnych, ciekawych, ale często wstrząsających i tragicznych opisów zdarzeń. Autor bardzo realistycznie ukazał okrucieństwo Niemców i Rosjan w czasie toczących się walk. To była walka na śmierć i życie, o każdy dom, ulicę czy piwnicę. Żołnierze umierali w strasznych mękach, często zamarzając z bronią w ręku.
Antony Beevor w Stalingradzie" wykorzystał wiele nieznanych dotąd faktów o samej bitwie. Mnóstwo cennych informacji dostarczają dokumenty z radzieckich archiwów, które często rzucają nowe światło na wiele zdarzeń. Nieznane relacje jeńców wojennych, budują obraz kaźni, jaką sobie zgotowały obie armię. Tą książką Antony Beevor udowodnił, że obrazy Stalingradu są wciąż aktualne i ciągle możemy tę historię pisać od nowa. Jednocześnie jest to jeden z najtragiczniejszych epizodów wojennych XX wieku.
Recenzent: Wojciech Szyputa