Poradnik obejmuje zagadnienia ewidencji księgowej w instytucjach kultury w układzie bilansu oraz rachunku zysków i strat. Książka będzie pomocna przy sporządzaniu sprawozdań finansowych za 2022 r., oraz podczas prowadzenia ewidencji księgowej w 2022 r. ujmuje bowiem najnowsze zmiany prawa.
Zamierzeniem autorek było podanie praktycznych rozwiązań ewidencyjnych, tak by stanowiły pomoc w codziennej pracy pracowników służb finansowo-księgowych instytucji kultury oraz w sporządzaniu sprawozdań finansowych.
Publikacja została podzielona na dwa bloki tematyczne.
Przedmiotem pierwszej części jest ewidencja w układzie bilansu. Omówiono w niej zasady kwalifikowania operacji gospodarczych na odpowiednie konta syntetyczne (bilansowe). Szczegółowo przedstawiono księgowania wpływające na stan: wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych, zapasów, należności krótkoterminowych, krótkoterminowych aktywów finansowych, funduszu, zobowiązań i rezerw na zobowiązania oraz funduszy specjalnych. Ujęto zasady ustalania i ujmowania w księgach rachunkowych odpisów aktualizujących wartość aktywów instytucji kultury oraz rozliczeń międzyokresowych. Omówiono także ewidencję funduszu instytucji kultury i ZFŚS.
Drugą część publikacji poświęcono ewidencji operacji gospodarczych na kontach wynikowych. Stanowią one podstawę do sporządzenia przez instytucje kultury rachunku zysków i strat. W tej części podano sposoby ewidencji przychodów i kosztów kształtujących działalność operacyjną jednostki, pozostałą działalność operacyjną oraz działalność finansową. Uwzględniono zmiany dotyczące ewidencji księgowej zdarzeń nadzwyczajnych. W zakończeniu pokazano zasady przeksięgowań z kont wynikowych dokonywane w celu ustalenia wyniku finansowego jednostki.
W książce tej przedstawiamy:
- Ponad 150 schematów księgowań z wyjaśnieniami,
- Przykłady ujmowania w księgach zdarzeń gospodarczych,
- Opisy kont,
- Wycenę pozycji bilansowych,
- Powiązania ze sprawozdaniami finansowymi,
- Dowody księgowe charakterystyczne dla danego zagadnienia oraz przykłady jego ewidencji analitycznej,
- Leksykon pojęć z rachunkowości.
W książce znajdują się m.in. zagadnienia wyjaśniające następujące problemy:
- Jak księgować dotacje podmiotowe i celowe,
- Jaki jest moment ujęcia w księgach zwrotu niewykorzystanej dotacji,
- Jak księgować i wyceniać darowizny,
- Jak wyceniać i ujmować w księgach nieodpłatne otrzymanie dzieła sztuki, czy też nieodpłatne nabycie praw autorskich,
- Jak ujmować i wyceniać w księgach odsetki,
- Jak księgować starodruki będące eksponatami w muzeum,
- Jak księgować zwiększenie wartości budynku IK,
- Jak dokonywać księgowań na funduszu rezerwowym jak i funduszu IK,
- Jak księgować kary dla czytelników bibliotek - np. czy w ewidencji księgowej powinna ujmować wszystkie naliczone w programie bibliotecznym kary, tj. analitycznie każdy czytelnik imiennie,
- Jak ujmować w księgach wynagrodzenia (odprawa pośmiertna, zwrot wynagrodzenia nienależnie pobranego, korekta nienależnie pobranych składek na FGŚP, wynagrodzenie płatnika składek, zwrot kwoty dofinansowania do studiów itd.).
Książka zawiera też wiele zagadnień z zakresu wyceny środków trwałych oraz wartości niematerialnych prawnych, np.:
- Jak wyceniać wartość wieczystego użytkowania gruntu przyjętego do ewidencji środków trwałych na podstawie nowej wartości nieruchomości gruntowej?
- Czy scenę mobilną należy amortyzować tylko w tych miesiącach, w których instytucja jej faktycznie używa?
- Czy koszty wytworzenia filmu można uznać jako wartości niematerialne i prawne? Jeśli tak, to jaką stawkę amortyzacji należy zastosować?
- Czy budynek, który ma ponad 40 lat, powinien zwiększyć fundusz instytucji kultury, czy też powinien być amortyzowany?
Mamy też konkretne rozwiązania księgowe:
- Jak zaksięgować różnice z przeprowadzonego w roku bieżącym skontrum?
- Jak zaksięgować usługę kompleksowej identyfikacji wizualnej instytucji -- nowe logo, księga znaku, szablony materiałów marketingowych na podstawie zaprojektowanego logo?
- Muzeum wydaje raz na kwartał gazetę. Jak to zaksięgować. Czy muzeum może sprzedawać gazetę po cenie wyższej niż cena wydruku?
- Na jakie konto kosztów rodzajowych należy zaksięgować zakup zbiorów bibliotecznych?
- Czy tworzyć rezerwę i jak ująć w księgach wypłatę odszkodowania dla pracownika, jeśli sąd o niej zdecyduje?
Wiele zagadnień dotyczy też problematyki funduszu:
- Czy jeśli w instytucji straty nie wystąpią, to trzeba nadal gromadzić zysk na tym koncie funduszu rezerwowego i nie ma możliwości skorzystania z tych środków?
- Czy tworząc fundusz rezerwowy, należy przeksięgować zysk z konta 860 ,,Wynik finansowy" bezpośrednio na konto 802, czy też należy użyć jeszcze konta 800 ,,Fundusz instytucji kultury"?
- Co zrobić w sytuacji, gdy nie można pokryć straty ani z funduszu rezerwowego, ani z funduszu instytucji kultury?