Na opracowanie, które autor pragnie zaoferować Czytelnikowi składa się sześć oddzielnych esejów poświęconych wybranym kwestiom dotyczącym plemiennej rzeczywistości Germanów żyjących i działających w okresie dominacji Cesarstwa Rzymskiego. Przy czym wybór skupia się na charakterystyce tych grup plemiennych, które wówczas, tj. w pierwszych czterech wiekach naszej ery, zasiedlały wschodnią i południowo-wschodnią rubież świata germańskiego, znacznie lepiej znanych piszącemu te słowa od na przykład Germanów zamieszkujących w tym czasie ziemie dolnołabskie czy nadreńskie. Jak więc widać nie istotne są w tym wypadku kryteria wynikające z etniczno-terytorialnego podziału Germanów, zarówno tego który stosowali autorzy starożytni na przykład Pliniusz czy Tacyt lub też używanego zwykle przez autorów nowożytnych, dzielących Germanów na Wschodnich, Nadłabskich i Zachodnich. Natomiast każdorazowo istotne jest dla piszącego te słowa kryterium problemowe, zwłaszcza wymagające dogłębnej analizy i podjęcia niezbędnej polemiki.
(z Wprowadzenia)